خودروی شاهین به عنوان یکی از تولیدات ملی شرکت سایپا به بازار عرضه شده و مدت به نسبت زیادی از عرضه آن به بازار می گذرد. این محصول که در ابتدا، نام رهام برای آن انتخاب شده بود، پس از عزل مدیر عامل سایپا در سال 1398 و انتخاب مدیر عامل جدید، دچار تغییر نام شد. در نهایت پس از کش و قوس های فراوان در خصوص نام رهام (ظاهرا نام پسر مدیر عامل سابق سایپا بود)، ترکیب هیئت مدیره در خصوص انتخاب نام شاهین به جمع بندی نهایی رسیدند.

در سال 1393 تصاویری از یک ماکت گِلی توسط رسانه ها منتشر شد که مدتی بعد واکنش سایپا را در پی داشت. پس از مدت کوتاهی مشخص شد که این ماکت گِلی متعلق به خودروی آینده سایپا با نام رمز SP100 است. در ابتدا قرار بود که چهار محصول نهایی بر پایه پلتفرم SP100 سایپا تولید شود که در حال حاضر اثری از دیگر خودروهای مبتنی بر آن مشاهده نمی شود. سرانجام در سال 1399 روند تولید سایپا SHAHIN سرعت گرفت و به مرحله تولید انبوه رسید. 

نسخه پروتوتایپ شاهین در سال 1393

این خودرو از پلتفرم مشابه با تویوتا بلتا و ولیکس سی 30 در ابعاد و سگمنت بدنه استفاده کرده و در ابتدا قرار بود با بهره گیری از موتور 1.65 لیتری برلیانس و گیربکس اتوماتیک به بازار عرضه شود. با اوج گرفتن روند تحریم ها در صنعت خودرو سازی، سایپا نتوانست قطعات مورد نیاز را برای تولید شاهین تامین کند و در نتیجه پروژه خودروی ملی جدید شاهین متوقف شد. پس از مدت به نسبت طولانی، مدیران سایپا خبر از طراحی موتور مجهز به سیستم پرخوران توربو شارژ دادند که بر پایه موتور M15 به کار رفته در تیبا شکل گرفته بود.

مطالعه  مستندات فنی چانگان UNI-K
موتور سایپا شاهین اتوماتیک

مشخصات فنی شاهین

خودروی SHAHIN در نهایت با استفاده از موتور پرخوران شده 1.5 لیتری تیبا و با نام جدید M15TC از خط تولید خارج شد. نکته جالب توجه، عدم تولید نمونه های اولیه بدون استفاده از گیربکس اتوماتیک بود و جعبه دنده 5 سرعته دستی برای آن در نظر گرفته شد. مجموعه پیشرانه و جعبه دنده قادر به ارائه حداکثر قدرت 110 اسب بخار در دور موتور 5000 و حداکثر گشتاور 178 نیوتن متر در دور موتور 2500 است. با توجه به اینکه سیستم توربو شارژ شاهین در دور موتور 2500 وارد عمل می شود، این خودرو می تواند خیلی سریع به حداکثر گشتاور و شتاب مورد نظر دست پیدا کند.

سرانجام پس از انتظار طولانیِ مشتریان در بازار داخلی، نسخه اتوماتیک سایپا شاهین مجهز به گیربکس CVT هفت سرعته تیپ ترونیک (با قابلیت تعویض دنده به صورت دستی) از خط تولید خارج شد. موتور چهار سیلندر و هشت سوپاپ M15 از نظر طراحی و فلسفه تبدیل شدن به یک موتور توربو شارژ با چالش های فراوانی مواجه شده و مورد تمسخر بسیاری از کارشناسان قرار گرفته بود. مشکلات بسیار زیاد در نسخه های اولیه، فروش نا امید کننده ای را برای شاهین رقم زد تا سایپا برای برطرف سازی عیوب موجود، دست به کار شود. هر چند نمونه های جدید شاهین شامل مشکلات قدیمی نیست، اما همانند تمامی تولیدات داخلی در صنعت خودرو با کیفیت پایین تر از حد تصور دست به گریبان است.

مستندات فنی سایپا شاهین

امکانات سایپا شاهین

اتومبیل سایپا شاهین با بهره گیری از امکانات مناسبی به بازار عرضه شد که شامل مواردی از جمله فرمان برقی، سیستم ترمز دیسکی جلو و عقب، تهویه مطلبوع اتوماتیک، نمایشگر دنده GSI، چراغ بدرقه، روشنایی خودکار، دی لایت، نمایشگر کنترل فشار باد لاستیک (TPMS)، ورود به خودرو بدون کلید، استارت و استاپ بدون کلید (Key Less)، سیستم کنترل پایداری (ESP)، آنتن کوسه ای و سانروف می شود. در مجموع از نظر امکانات ایمنی و رفاهی، می توان شاهین را در بالاترین سطح از این حیث در تولیدات سایپا لحاظ کرد. هر چند با ورود محصولات جدید از جمله سهند و اطلس، امکانات مشابهی در دسترس خریداران قرار می گیرد. 

مطالعه  دامپ های ایسیو ME17

حاشیه های شاهین

خودروی ملی جدید سایپا از همان بدو ورود به بازار دچار حاشیه های فراوانی شد که مهم ترین آنها، آتش سوزی ناگهانی اتومبیل بود. مشکل عدم وجود عایق حرارتی برای وایر شمع که در فاصله بسیار نزدیکی به منیفولد دود قرار داشت، مورد دیگری بود که توسط سایپا با نصب یک قطعه محافظ بر طرف شد. مشکلات خودروی ملی سایپا به حدی گسترده و زیاد بود که در همان سال اول ورود به بازار، تعداد 60 فراخوان بازدید و اصلاح برای آن صادر شد.

آتش گرفتن سایپا شاهین روبروی نمایندگی

در ادامه مدیران ارشد سایپا با تعریف 240 پروژه کیفیت، روند عیب یابی و بهبود کیفیت را در پیش گرفتند تا مشکلات شایع خودروی شاهین به حداقل میزان خود برسد. هر چند در حال حاضر نیز مشکلات شایع متعددی همانند سایر خودروهای داخلی برای اتومبیل مبتنی بر پلفترم SP100 وجود دارد. یکی از مهم ترین مشکلات اولیه این محصول، آتش سوزی ناگهانی از قسمت موتور بود که امکان خاموش کردن آن وجود نداشت و اتومبیل در میان شعله های آتش محاصره می شود.

ویدئوی منتشر شده از آتش سوزی گسترده شاهین روبروی نمایندگی سایپا با واکنش های شدیدی مواجه شد و تاثیر منفی قابل توجهی روی فروش آن به جای گذاشت. با وجود انتشار چند ویدیوی دیگر از آتش سوزی محصول جدید سایپا، اما این خودرو ساز واکنش خاصی نشان نداد و تحت فشار شدید رسانه ها، فقط به دخالت عوامل بیرونی (دستکاری توسط راننده یا تعمیرکاران غیر مجاز!) اشاره کرد. تا این لحظه نیز سایپا به صورت رسمی دلیل آتش گرفتن ناگهانی SHAHIN را اعلام نکرد و به نظر می رسد که این مشکل با اصلاحیه فنی در خط تولید برطرف گردید.

مطالعه  مستندات فنی رنو کپچر