موتور خودرو به دلیل برخورداری از اجزای داخلی فلزی و قطعات متحرک بسیار حساس، نیازمند روان سازی است. بسیاری از قطعات داخلی موتور از جمله پیستون، یاتاقان و سوپاپ ها به طور همیشگی در حال حرکت هستند و با توجه به ماهیت آنها، امکان فعالیت بدون روغن موتور وجود ندارد. روان کاری اجزای متحرک پیشرانه توسط روغن های تولید شده در استانداردهای متنوع صورت می پذیرد.

روان کاری قطعات فلزی به دلیل متحرک بودن آنها و دوران در سرعت های بالا از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. هر خودرو بر اساس استاندارد های خاص مربوط به آن سال یا دهه تولید می شود و این رویه برای موتور آن محصول نیز صدق می کند. با توجه به ساختار طراحی موتور، نوع سوخت، فناوری های مدیریت پیشرانه و مواردی از این قبیل، به روغن های متفاوتی نیاز دارید.

همچنین حجم موتور و نوع تنفس طبیعی یا پرخوران بودن پیشرانه روی میزان روغن مورد نیاز تاثیرگزار است. در این مطلب قصد داریم تا روغن موتور استاندارد و مورد تایید برای اتومبیل های ایران خودرو و سایپا را معرفی کنیم. به طور حتم شرکت سازنده به خوبی می داند که روغن با کدام استاندارد برای محصول خود مناسب است و همان نمونه را پیشنهاد می دهد.

راهنمای انتخاب روغن موتور مناسب برای ماشین

استاندارد گرانروی روغن موتور

استاندارد SAE که مخفف کلمات Society of Automobile Enginners است، برای دسته بندی روغن مورد استفاده قرار می گیرد. این استاندارد نشان دهنده میزان گران روی در زمستان و میزان گران روی در شرایط کارکرد موتور است. به طور کلی سه پارامتر برای دسته بندی Engine Oil وجود دارد که شامل موارد زیر می شود:

  1. عدد ابتدایی: شدت گران روی روغن در فصل زمستان یا هوای سرد را نشان می دهد و با ضریبی از 5 در محدوده 0 تا 20 ارزیابی می شود. در صورتی که عدد ابتدایی روغن 10 باشد، در مقایسه با یک روغن با عدد ابتدایی 20، در فصل زمستان با غلظت بیشتر و به سختی حرکت می کند. به این ترتیب از لحظه استارت تا روان کاری موتور، زمان بیشتری نیاز است.
  2. حرف W: بخش اول کلمه Winter به معنی زمستان است.
  3. عدد انتهایی: میزان گران روی روغن موتور در زمان کارکرد خودرو را با ضریبی از 10 و در محدوده 20 تا 60 نشان می دهد.
مطالعه  مستندات فنی سایپا اطلس G

چه زمانی روغن موتور را تعویض کنیم؟

اصلی ترین و مهم ترین سرویس دوره ای خودرو مربوط به تعویض روغن موتور است و باید این کار را به همراه تعویض فیلتر هوا و فیلتر روغن در هر سرویس انجام دهید. تعویض فیلتر بنزین و فیلتر اتاق در سرویس های دوره ای طولانی تر صورت می گیرد. سوال  بسیاری از رانندگان مربوط به زمان تعویض Engine Oil است که به صورت استاندارد هر 4000 تا 5000 کیلومتر باید انجام شود. کیلومتر اعلام شده به دلیل کیفیت پایین روغن های موجود در بازار و ریسک بالای آسیب به موتور است.

در صورتی که فشار بیش از حد استاندارد به موتور خودرو وارد می کنید، باید نسبت به تعویض روغن در کیلومترهای کمتر، حساسیت بیشتری به خرج دهید. برخی علائم روی خودرو نشان دهنده فرا رسیدن زمان تعویض روغن هستند که مهم ترین آنها، تغییر و زیاد شدن صدای موتور است. همانطور که اشاره شد، روانکاری قطعات داخلی موتور توسط روغن صورت می گیرد و اگر خاصیت گران روی آن کاهش یابد، عملکرد روان موتور دچار اختلال می شود. به این ترتیب روغن کاری اجزای متحرک به درستی انجام نمی شود و صدای موتور به شکل محسوسی افزایش می یابد.

تایپیت هیدرولیک، سوپاپ یا انگشتی هیدرولیک که در اصطلاح عامیانه انگشتی تایپیت شناخته می شود، وظیفه پر کردن خلاصی بین میل سوپاپ و سوپاپ را بر عهده دارد. ورود روغن به این بخش از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده و در صورت افت کیفیت یا کم شدن روغن، حرکت انگشتی با سر و صدای بیش از حد همراه می شود. در صورت تعویض به موقع روغن موتور، عملکرد انگشتی تایپیت همواره به صورت نرم و روان انجام می شود.

مطالعه  مستندات فنی رنو کپچر

چه روغنی استفاده کنیم؟

انتخاب روغن مناسب بر اساس نوع موتور انجام می شود و شرکت های خودروساز، در دفترچه راهنما یا وب سایت خود به روغن استاندارد و مناسب برای آن خودرو یا موتور اشاره می کند. در صورتی که روغنی با گرانروی و استاندارد نامناسب درون موتور ریخته شود، تاثیر آن در مدت کوتاهی نمایان می شود. در ادامه می توانید لیست روغن موتور های متناسب با محصولات ایران خودرو و سایپا (تولید داخل، مونتاژی و وارداتی) را مشاهده کنید.

روغن موتور ایران خودرو
روغن موتور سایپا